İtalo Calvino’nun meşhur eseri Görünmez Kentler artık görülebilir!
Calvino 1972 yılında yayımlanan Görünmez Kentler isimli kitabında, ünlü kaşif ve tüccar Marco Polo ve Moğol İmparatoru Kubilay Han’ın, satranç oyunları esnasında her birine birer kadın ismi verilen toplamda elli beş kent hakkındaki sohbetlerini konu alır. Kubilay Han, ele geçirdiği şehirleri gidip görmesi için Marco Polo’yu görevlendirir ve yolculuğun sonunda edindiği tecrübeleri kendisine anlatmasını ister. Polo bu şehirleri kendi gözünden beklenmedik bakış açılarıyla anlatır.
Doğu dillerini bilmeyen gezgin, sözcüklerin dolduramadığı boşluklu, özgür bir alanda başta el ve kol hareketleri ile daha sonra objelerle gördüklerini anlatmaya çalışır. Bu sohbetler Kubilay Han’da büyük bir merak uyandırır ve gittikçe aralarında özel bir bağ kurulmasını sağlar. Gezgin, seyahatlerinden esinlendiği kentleri de yanına alarak hayali kentler kurgular. Calvino, bu kentleri on bir farklı kent olarak sınıflandırır: Anılar, arzular, göstergeler, ince kentler, takas, gözler, adlar, ölüler, gökyüzü, sürekli kentler ve gizli kentler. Polo bu şehirleri fiziksel özelliklerinin yanında kentlilerin yaşam biçimleri, anıları, arzuları ve duyguları yönünden de değerlendirir. Şiirsel dili ve imgelerle dolu anlatımıyla yerleşmiş kent anlayışını sorgulamamıza neden olur.
2014 yılında Matt Kish, Leighton Connor ve Joe Kuth Görünmez Kentler’i tüm düşsel özellikleriyle, görünümleriyle ve yaşam biçimleriyle resmetmek için bir girişimde bulundular ve Seeing Calvino (Calvino’yu Görmek) isimli projeye başladılar. Sonraki yıllarda sanatçı Karina Puente, Invisible Cities Project (Görünmez Kentler Projesi) ile benzer bir iş yaptılar. Puente’nin her çizimi yaklaşık bir hafta sürdü. Bir söyleşisinde çizim sürecini şu sözlerle açıkladı: “Bunlar sadece basitçe yapılan çizimler değil. Her birinde ayrı tür kâğıt ve çizim tekniği kullandım. Hepsinde keserek ve yapıştırarak oluşturduğum farklı kâğıt katmanları var.” Bu sözlerden anlayacağımız üzere çokça emek isteyen bu illüstrasyonlar ile ismi geçen sanatçılar, kelimelerle tanıdığımız kentlere görünürlük katarken aynı zamanda hayal gücümüzün sınırlarında gezerek bize görsel bir ziyafet sunar.
